Voordat we meer over littekens gaan vertellen is het eerst belangrijk om iets meer over de huid te weten te komen. Wat veel mensen namelijk niet weten is dat de huid het grootste orgaan van het menselijk lichaam is en bij volwassenen een oppervlakte bestrijkt van 1,5 tot 2 vierkante meter.
De opperhuidlaag bestaat ook weer uit twee lagen. De bovenste laag van de opperhuid, ofwel de hoornlaag, zorgt voor de barrièrefunctie van de huid. Door deze functie is het mogelijk om irriterende stoffen, zoals virussen en bacteriën, buiten te houden en vocht binnen het lichaam te houden. De tweede laag, de slijmlaag, ligt direct onder de hoornlaag en zorgt voor een continue aanwas van nieuwe cellen die de kapotte of afgestorven hoornlaag cellen vervangen. Een prachtig proces wat je hele leven doorgaat!
Bij beschadiging van de huid en daarmee de barrière, kan vocht niet worden vastgehouden en wordt de huid mogelijk gevoelig.
Je kunt een gevoelige huid herkennen door jeuk en/of ruwheid, droogheid en een rode huid. Daarnaast kan de huid branderig, prikkend of trekkend aanvoelen. Een beschadiging van de huidbarrière komt onder andere voor bij littekens, striae en brandwonden.
“Je kunt een
gevoelige huid
herkennen door jeuk
en/of ruwheid,
droogheid en een
rode huid.”
De huid heeft meerdere functies. Vier van de belangrijke functies van de huid beschrijven we hieronder:
Een litteken is de reactie van de huid op een beschadiging die bijvoorbeeld ontstaat door een (ernstige) brandwond of een medische -of cosmetische ingreep.
Wanneer de huid fors beschadigd is, bijvoorbeeld in de vorm van een wond, dan heeft het lichaam het vermogen om deze beschadig direct te herstellen
Bevordert genezing
Houd de huid soepel
Bij beschadiging van de diepere lagen van de huid, zoals bij een chirurgische wond of tweedegraads – of derdegraadsbrandwond, ontstaat er een zichtbaar litteken.
Als een beschadiging/ verwonding zich beperkt tot opperhuid(epidermis), heeft de huid de eigenschap om zelf te genezen zonder een zichtbaar litteken. Deze oppervlakkige verwondingen komen voor bij schaafwonden of eerstegraadsbrandwonden. Goed verzorgen van het litteken levert een goed resultaat op.
Wanneer men een litteken heeft de huidbarrière beschadigd. Hierdoor vocht niet in de huid worden vastgehouden. Door het vochtverlies kan de huid gevoelig worden en de volgende tekenen vertonen:
“Het ‘normale’ litteken is na sluiten
van de huid vaak rood, minimaal
verheven boven de
huid en kan mogelijk
klachten geven”
Er zijn meerder typen littekens die zich vormen na een (ernstige) huidbeschadiging:
Het is zeer belangrijk om het letsel/ wond zo goed mogelijk te verzorgen en vervolgens schoon te houden. Na het sluiten van de wond en/of het verwijderen van de hechtingen kan gestart worden met de behandeling van het verse litteken. Er zijn diverse manieren om dit litteken te behandelen:
Uiteindelijk is een litteken een nieuwgevormde beschermlaag boven op het onderliggende weefsel. Deze nieuwe laag mist de meeste eigenschappen van de ‘oude’ huid. Dit nieuwe weefsel heeft geen natuurlijke vetlaag, neemt moeilijker voedingsstoffen op en het hydrateren ervan is minder makkelijk.
Veel voorkomende klachten zijn scheurtjes en kloofjes in het litteken omdat het simpelweg de standaard huideigenschappen mist. Het gevolg van deze klachten is een onrustig litteken met een langer genezingsproces. Ook bij kinderen in de groei zijn deze scheurtjes/kloofjes zichtbaar, omdat het litteken door de groei van het kind uitrekt.
Het is daarom belangrijk om de huid blijvend te hydrateren, zodat een rustige situatie wordt gecreëerd, zonder overmatige spanning.
Wanneer een litteken is uitgerijpt heeft het gebruik van een littekencrème geen zin meer en wordt dus afgeraden. Wanneer het litteken gevoelig of onrustig wordt, door bijvoorbeeld het effecten van het weer, heeft het hydraterende effect van een littekencrème wel zin.
“Siliconen vormen
een semipermeabele
(doorlaatbare),
beschermende laag
op het litteken en
voorkomen zo
vochtverlies van de
huid”
Volgens de internationale richtlijnen bij de behandeling van littekens is het vermijden van zonlicht, omdat door de invloed van UV-stralen het litteken onrustig kan worden. Daarnaast geniet een topicale behandeling – in de vorm van een littekencrème – de voorkeur. Chirurgische ingrepen of andere vormen van behandeling worden pas ingezet als het herstel problematisch verloopt of als het een hypertrofisch of keloïd litteken wordt.
De belangrijkste bestanddelen van Staudt® littekencrème zijn:
Volgens de internationale richtlijnen bij de behandeling van littekens is het vermijden van zonlicht, omdat door de invloed van UV-stralen het litteken onrustig kan worden. Het is daarmee dus belangrijk om zon te vermijden als je een (vers) litteken hebt, maar dat is niet altijd mogelijk.
Logischerwijs is het dus zaak een goede littekencrème te gebruiken met Sun Protection Factor (SPF) van minimaal 30. De SPF-waarde van een zonnebrandmiddel geeft aan hoe goed je huid wordt beschermd tegen UVB stralen.
Ondanks het vele aanprijzen van fabrikanten is uit diverse wetenschappelijke studies gebleken dat de een hogere SPF niet tot veel grotere bescherming van de huid (litteken) leidt:
Conclusie is dat de SPF 50 1,3% extra beschermt tegen zonlicht
Er is dus weinig verschil in de beschermingsgraad van SPF 30 in vergelijk met SPF 50 waardoor dus SPF 30 geschikt is voor het litteken.
